„Ołówkiem i pędzlem” Historia Sztuki – Część 6 – Jan Vermeer ALEGORIA MALARSTWA

Jan Vermeer bez wątpienia, należy do grona najwybitniejszych i najbardziej tajemniczych artystów tworzących w epoce baroku. Urodzony w 1632 roku w Delft, przeżył zaledwie 43 lata, tworząc w tym czasie około 30 obrazów. Jest to skromne oeuvre, ale zaliczane do najbardziej znaczących w historii sztuki. Ten zapomniany przez stulecia malarz znany jest z obrazów o kameralnych formatach, na których przedstawiał proste sceny rodzajowe, najczęściej kobiety wykonujące rozmaite czynności np. nalewające mleko lub czytające list. Mimo niewielkich rozmiarów charakteryzują się one najwyższym kunsztem malarskim. W latach 1662 – 1665 stworzył Alegorię malarstwa-obraz wprost zjawiskowy, zapierający dech w piesiach, słusznie określany mianem arcydzieła. Płótno to występujące również pod tytułami: W pracowni artysty oraz Sztuka malarska i jest obiektem ciągłych analiz i interpretacji. Zamieścił w nim Vermeer wiele obiektów o znaczeniu symbolicznym. Głównymi bohaterami są dwie osoby: postać artysty, interpretowana jako autoportret oraz pozująca mu kobieta, interpretowana jako muza historii Klio z wieńcem laurowym na głowie (symbolem zwycięstwa), oraz trąbką trzymaną w ręce (symbolem chwały). Ponadto autor zamieścił w swej kompozycji maskę leżącą na stole oraz nieaktualną mapę przedstawiającą 17 niderlandzkich prowincji. Mimo konkretności tych elementów obraz jest niezwykle tajemniczy i ta cecha jest chyba najistotniejsza. Alegoria malarstwa charakteryzuje się harmonijną kompozycją, perfekcyjną grą świateł, ma ogromną siłę wewnętrznej koncentracji. Ten wybitny artysta zawarł w swym płótnie istotę sztuki, jaką jest jej wielowymiarowość i niejednoznaczność. O znaczeniu tego obrazu dla samego Vermeera świadczy jego format 130 x 110 cm, oraz fakt, że autor nie sprzedał go za swojego życia.